فلسفه سیاسی علامه طباطبایی بررسی می‌شود

به گزارش خبرگزاری مهر، هدف این پروژه در وهله تبیین فلسفه سیاسی علامه طباطبائی است.

 

مقصود از فلسفه سیاسی علامه طباطبائی، آن فلسفه سیاسیاست که در آثار و نوشته­های وی در موضوعات فلسفه سیاسی، بازتاب یافته و یا از مبانی نظری ایشان و یا به طور کلی از آثار ایشان قابل دریافت است. هدف دوم پروژه، همچنین با توجه به مطالعاتی که درباره اندیشمندان بزرگی چون کانت و نیچه انجام گرفته است لازم است این کلان­پروژه به­گونه­ای هدایت گردد که زمینه­هایی برای پژوهش­های بعدی درباره علامه طباطبایی و اندیشه های او و برای تحلیل نظریات وی براساس روش­های جدید در آینده فراهم آید.

اهداف کاربردی

اهداف ذیل نیز از اهداف کاربردی این کلان پروژه هستند:
ا – تلاش در جهت تبیین فلسفه سیاسی اسلامی
2 – نشان دادن کارآمدی و روزآمدی فلسفه سیاسی اسلام در پاسخ به پرسش مدرنیته
3 – نمایاندن نسبت فلسفه سیاسی اسلامی با فلسفه محض و فلسفه اخلاق
4 – فراهم آوردن امکان استنباط و استخراج و اجتهاد در فلسفه سیاسی اسلامی

ضرورت 

 

علامه طباطبائی فیلسوفی است که: الف، در سنت عقلی اسلامی ریشه داشته و ب، به زمان حاضر التفات و با آن آشنایی دارد و ج، از اندک فیلسوفان اسلامی معاصر است که آثار و رساله هایی در فلسفه سیاسی داشته و این آثار گسسته از فلسفه محض و فلسفه اخلاق او نیست.

 

بدین ترتیب پرداختن به فلسفه سیاسی علامه طباطبائی راهی برای خوانش امروزین فلسفه سیاسی اسلامی بوده و شان می­دهد چگونه فلسفه محض و فلسفه اخلاق در فلسفه اسلامی در نسبت با فلسفه سیاسی قرار می­گیرند. از این رو پژوهش در فلسفه سیاسی علامه طباطبائی در راستای نظریه پردازی و اندیشه سازی در عرصه علوم و معارف به منظور تامین نیازهای فکری دینی ایران وجهان معاصر می­باشد .  

تبیین نقشه و گستره کلان پروژه:

با توجه به آنچه آمد این کلان پروژه ناگزیر باید:

1 – آثار و منابع درباره فلسفه سیاسی علامه طباطبائی و نظریه ادراکات اعتباری، به عنوان بنیاد فلسفه سیاسی وی، را شناسایی وگزارش وبه­طور اجمالی ارزیابی کند. 

2 - ادبیات ادراکات اعتباری که نخست در گستره آثارعلامه طباطبائی از نجف وتبریز تا قم قابل ملاحظه است و سپس در آثاری که در باره این نظریه پدید آمده است، را جمع آوری و در مواردی ترجمه و نیز تبیین و شرح کند.

3 - به طور مستقل فلسفه سیاسی علامه طباطبائی را تدوین و ارائه کند.

4 - علامه طباطبائی، اندیشمندی در دوران معاصر بود و دغدغه ایران و جهان اسلام را داشت. مهمترین موضوع ایران و جهان اسلام در دوران کنونی همانا رویارویی با مدرنیته است. از این رو لازم است نسبت فلسفه سیاسی علامه طباطبائی با جهان اسلام و ایران تبیین گردد.

5 - اگر نگوئیم همه دست­کم­ عمده فلسفه ورزی سیاسی علامه طباطبائی بهره­گرفته و تحت تاثیر قرآن کریم است. از این رو لازم است نسبت فلسفه سیاسی وی با تفسیر قرآن کریم بررسی گردد.

6 - مطالعات مقایسه ای میان علامه طباطبائی و فیلسوفان بزرگ سنت عقلی اسلامی چون فارابی، بوعلی سینا و ملاصدرا انجام شده و به طور خاص نوآوری های علامه طباطبائی مورد توجه قرار گیرد.

7 – منابع مربوط به علامه طباطبائی، که مجموعه ای از مطالبی است که در باره علامه طباطبائی­گفته یا نوشته شده است، را تدوین و تنظیم کند.

8 - با اعضای خانواده علامه طباطبائی و شاگردان وی وآگاهان از اندیشه ها و زندگی ایشان، با توجه به نظریات جدید در باره تفسیر فلسفه ورزی سیاسی و نسبت آن با زندگی شخصی و خانوادگی و اجتماعی، گفتگو گردد.

9 – گزارشات صوتی و تصویری از منزل علامه طباطبائی، محل زندگی وی در تبریز و نجف و قم و هر آنچه مربوط به ایشان می­گردد، با توجه به توضیحی که در بند 7 گذشت، تهیه شود.

10 – جلسات و حلقات برای موضوعات بندهای 1 تا 6 برگزار گردد.

پس از فراهم آمدن حدود و حجم قابل قبولی از ادبیات این موضوع برای بررسی ابعاد اندیشه و فلسفه سیاسی علامه طباطبائی همایش برگزار گردد.

سابقه پژوهش:

اول- آثاری در باره نظریه ادراکات اعتباری از منظر فلسفه محض و فلسفه اخلاق در دست است که از جمله می­توان اینها را بر شمرد:«مقالات فلسفی»، «نقدی برمارکسیسم»، «تعلیقه علی نهایه الحکمه»، «دروس فلسفه»، تعلیقات «فلسفه اخلاق در قرن حاضر»، «فلسفه اخلاق»، «مساله باید و هست». هم­چنین مطالعه و بررسی این نظریه از منظر فلسفه سیاسی در برخی مقالات و نوشته­های مؤلف صورت گرفته است.

دوم - فلسفه سیاسی علامه طباطبائی در برخی آثار ومقالات مورد توجه قرار گرفته است ازجمله در مقالات فلسفه سیاسی علامه طباطبائی و اندیشه سیاسی علامه طباطبائی و نیز در دو پایان نامه با عناوین گذشته و در برخی از مقالات مؤلف این امر انجام گرفته است.